قرص راکوتان برای درمان جوش و آکنه؛ نکات و عوارض جانبی آن

قرص راکوتان که در واقع نام تجاری ایزوترتینوئین است برای درمان آکنه شدید کاربرد دارد. اما این دارو برای چه کسانی تجویز می شود؟ آیا مصرف آن با عوارض همراه است؟ پس با ما در این مقاله از مجله وطن دراگ همراه باشید تا با این دارو و عوارض آن آشنا شوید.

قرص راکوتان چیست؟

قرص راکوتان از مشتقات ویتامین A است که به عنوان رتینوئید شناخته می شود. این دارو با کاهش میزان چربی تولید شده توسط غدد چربی در پوست، به کاهش تجمع چربی ها، باکتری ها و التهابات کمک می کند. این دارو همچنین منافذ مسدود شده را باز کرده و موجب از بین رفتن آکنه می شود.

قرص راکوتان فقط می تواند توسط یک پزشک متخصص تجویز شود، که به دلیل عوارض جانبی بالقوه جدی، بر فردی که راکوتان مصرف می کند نیز نظارت خواهد کرد. همچنین باید بدانید وقتی برای اولین بار از آن استفاده می کنید، ممکن است آکنه شما قبل از اینکه بهتر شود بدتر شده و به تدریج بهبود می یابد.

چه کسانی نمی توانند قرص راکوتان مصرف کنند؟

• قرص راکوتان برای افرادی که در گذشته واکنش آلرژیک به ایزوترتینوئین، سویا (مواد تشکیل دهنده قرص) یا هر داروی دیگری داشته اند، مناسب نیست.
• افراد مبتلا به یک اختلال گوارشی ارثی به نام عدم تحمل فروکتوز نیز نباید این دارو را مصرف کنند، زیرا این قرص ها حاوی سوربیتول (نوعی الکل قند) هستند.
• همچنین مهم است که هنگام استفاده از ایزوترتینوئین و حداقل یک ماه پس از قطع آن باردار نشوید، زیرا ایزوترتینوئین می تواند به جنین آسیب برساند.
• زنان شیرده

نکات مربوط به مصرف قرص راکوتان

 

• به هیچ عنوان دارو را سرخود مصرف نکرده و به دیگران تجویز نکنید.
• در صورت ابتلا به هر نوع بیماری و مصرف دارو، با پزشک خود مشورت کنید.
• برای میزان مدت مصرف قرص راکوتان و همچنین برای استفاده دوره مجدد، طبق نظر پزشک مصرف کنید.
• هنگام مصرف این دارو برای جلوگیری از انباشته شدن ویتامین A در بدن، نباید از مکمل های این ویتامین استفاده کنید.
• قبل از مصرف دارو، باید آزمایش خون بخصوص تست حاملگی برای زنان انجام شود. سپس در فواصل منظم طبق نظر پزشک باید آزمایشات کبد، کلیه و پروفایل چربی صورت گیرد.
• مصرف راکوتان برای آقایان در زمان اقدام برای بچه دار شدن بلامانع بوده، چرا که بر روی اسپرم تأثیری ندارد.
• قرص راکوتان هیچ تأثیری بر باروری ندارد و باعث مشکلات تخمدانی و رحمی نمی شود و خانم ها می توانند یک ماه پس از قطع آن اقدام به بارداری کنند.
• قرص راکوتان را با معده پر و آب فراوان مصرف کنید و هرگز در صورت فراموشی، دو دوز را یکجا استفاده نکنید.
• به دلیل خطر برای افراد باردار، اهدای خون در حین مصرف این دارو یا تا یک ماه کامل پس از قطع مصرف آن توصیه نمی شود.
• برای اینکه دچار آسیب های کبدی نشوید، از مصرف الکل در دوره مصرف قرص راکوتان بپرهیزید یا کاهش دهید.
• برای مصرف هر نوع کرم، لیزر موهای زائد، عمل های جراحی، زیبایی و لیزرهای تهاجمی از قبل با پزشک مشورت کنید.

عوارض جانبی رایج قرص راکوتان

دوز ایزوترتینوئین که پزشک تجویز می کند می تواند با شدت عوارض جانبی که ممکن است تجربه کنید مرتبط باشد. افرادی که دوزهای پایین‌تر مصرف می کنند ممکن است هیچ عارضه جانبی معمولی نداشته باشند، در حالی که دوزهای بالاتر ممکن است منجر به عوارض جانبی شدیدتری شوند. برخی از عوارض جانبی شایع تر قرص راکوتان می تواند شامل موارد زیر باشد:

• پوست خشک
• دهان خشک
• لبهای خشکیده و ترک خورده
• خشکی مجرای بینی که ممکن است باعث خونریزی بینی شود.

در حین مصرف ایزوترتینوئین، ممکن است پوست شما نسبت به نور خورشید حساس تر شود. بنابراین هنگام بیرون از منزل حتما از کرم های ضد آفتاب و مرطوب کننده های پوست استفاده کنید و از استفاده‎ی هر نوع دستگاه برنزه کننده خودداری کنید.

از آنجایی که پوست شما ممکن است شکننده شود و در معرض افزایش خطر اسکار باشد، سازمان غذا و دارو (FDA)  توصیه می‌کند که روش‌های زیبایی مانند تکنیک‌های حذف موهای زائد از جمله اپیلاسیون یا لیزر باید تا زمانی که حداقل به مدت ۶ ماه از قرص راکوتان استفاده نکرده باشید، استفاده شوند. با این حال، یک منبع مورد اعتماد در سال ۲۰۱۷ شواهد کافی برای حمایت از این توصیه پیدا نکرد. بنابراین بهترین کار این است که در حین مصرف ایزوترتینوئین در مورد هرگونه عمل زیبایی با پزشک متخصص مشورت کنید.

سایر عوارض قرص راکوتان می تواند شامل موارد زیر باشد:

• خارش پوست
• تحریک پوست
• نازک شدن مو
• پوست شکننده
• خشکی چشم
• عفونت های پوستی
• کهیر
• درد استخوان یا مفاصل
• دردهای عضلانی
• علائم گوارشی و روده ای
• سردرد

عوارض جانبی جدی و خطرناک ایزوترتینوئین

 

مشکلات مربوط در مغز:

ایزوترتینوئین می تواند عوارض جانبی جدی تری از جمله افزایش فشار در مغز ایجاد کند که یک وضعیت تهدید کننده زندگی است. علائم افزایش فشار در مغز می تواند شامل موارد زیر باشد:

• سردرد شدید
• تاری دید
• سرگیجه
• حالت تهوع
• استفراغ
• تشنج
• سکته

مشکلات گوارشی:

اختلالات گوارشی به عنوان یک عارضه جانبی جدی مصرف این دارو گزارش شده است، که ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• بیماری التهابی روده
• بیماری کرون
• کولیت زخمی

واکنش آلرژیک:

قرص راکوتان مانند هر دارویی می تواند یک واکنش آلرژیک جدی ایجاد کند که می تواند شامل موارد زیر باشد:

• تورم دهان یا صورت
• مشکلات تنفسی یا آنافیلاکسی

واکنش آلرژیک به دارو می تواند تهدید کننده زندگی باشد. بنابراین اگر پس از مصرف دارو این علائم را تجربه کردید، با خدمات اورژانس تماس بگیرید یا از شخصی بخواهید که شما را به نزدیکترین بیمارستان برساند.

مشکلات مربوط به سلامت روان:

برخی از افرادی که ایزوترتینوئین مصرف می کنند، ممکن است دچار تغییرات خلقی مانند تحریک پذیری، روان پریشی یا افسردگی شوند. بنابراین در صورت مشاهده هرگونه علائم، مصرف ایزوترتینوئین را متوقف کرده و بلافاصله با پزشک مشورت کنید.

تحقیقات جدیدتری که در مجله آکادمی پوست آمریکا منتشر شده است، شواهدی مبنی بر افزایش خطر افسردگی مرتبط با درمان آکنه با ایزوترتینوئین پیدا نکرده است. یک مطالعه سال ۲۰۱۹ همچنین نشان می دهد که استفاده از ایزوترتینوئین در بیماران مبتلا به آکنه با بهبود علائم افسردگی مرتبط است. بنابراین تحقیقات بیشتری برای درک کامل رابطه بین مصرف ایزوترتینوئین و عوارض جانبی سلامت روان مورد نیاز است.

سایر عوارض جانبی جدی می تواند شامل موارد زیر باشد:

• پانکراتیت یا التهاب پانکراس
• افزایش سطح کلسترول و تری گلیسیرید
• مشکلات کبدی از جمله هپاتیت
• مشکلات قند خون از جمله دیابت
• کاهش دید در شب
• زنگ گوش یا کاهش شنوایی

عوارض قرص راکوتان در زنان باردار

 

ایزوترتینوئین برای جنین خطرناک است. بنابراین افراد در سنین باروری باید قبل از شروع مصرف این دارو، تست بارداری انجام دهند و از یک روش مؤثر  برای جلوگیری از بارداری به علاوه یک روش پشتیبان استفاده کنند. از سوی دیگر افراد نباید تا ۴ هفته پس از قطع این دارو باردار شوند. اگر باردار شدید، مصرف دارو را قطع کرده و بلافاصله با پزشک مشورت کنید.

مصرف قرص راکوتان در دوران بارداری می تواند باعث سقط جنین، مرگ جنین یا زایمان زودرس شود. همچنین می تواند منجر به نقایص شدید مادرزادی مانند موارد زیر شود:

• گوش های کوچک یا از دست رفته
• از دست دادن شنوایی
• چشم های کوچک یا میکروفتالمی
• چشم های جمع شده
• تشکیل یک غده تیموس (مسئول ساخت گلبول های سفید خون) کوچک یا از دست رفته
• شکاف کام
• نقایص مادرزادی قلب

مصرف طولانی مدت ایزوترتینوئین با چه عوارضی همراه است؟

هنگام مصرف ایزوترتینوئین، ممکن است تعداد گلبول های قرمز و سفید خون کاهش یابد و با علائمی مانند احساس ضعف و مشکلات تنفسی  همراه باشد. همچنین ایزوترتینوئین می تواند در جریان خون شما انباشته شود که ممکن است در سطح قند و چربی خون دچار مشکلاتی شوید و پزشک نیاز به نظارت بر عملکرد کبد، قند خون و سطح کلسترول شما داشته باشد. برخی از موارد، اختلال عملکرد جنسی مرتبط با مصرف طولانی مدت ایزوترتینوئین گزارش شده است، اما مطالعات دقیق تری برای توضیح بهتر این نتایج مورد نیاز است.

در صورت مشاهده هر یک از عوارض جانبی یا علائم زیر، فورا مصرف ایزوترتینوئین را متوقف کرده و با پزشک مشورت کنید. این علائم می تواند شامل موارد زیر باشد:

• درد شدید معده، قفسه سینه یا روده
• مشکلات در بلع
• سوزش سر دل
• اسهال
• خونریزی از رکتوم
• زردی پوست یا چشم
• ادرار تیره

پس از قطع ایزوترتینوئین، بدن شما با چه عوارضی همراه است؟

پوست شما ممکن است برای مدتی پس از قطع مصرف قرص راکوتان به بهبودی ادامه دهد.

اکثر عوارض جانبی مصرف ایزوترتینوئین در عرض چند روز تا چند هفته پس از توقف درمان از بین می روند. اما عوارض جانبی ممکن است حتی پس از پایان درمان به مدت بیشتری باقی بمانند. که در صورت عدم درمان، این عوارض جانبی می تواند منجر به مشکلات دائمی شوند. به طوری که در برخی موارد، ممکن است شامل شرایطی مانند زخم یا از دست دادن بینایی باشد. اگر عوارض جانبی شما بیش از چند هفته پس از قطع مصرف ایزوترتینوئین ادامه داشت، در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.

در آخر

قرص راکوتان می تواند عملکرد خوبی برای پاکسازی پوست شما انجام دهد، اما احتمال بروز عوارض جانبی در حین مصرف دارو وجود دارد. اکثر عوارض جانبی در عرض چند هفته پس از قطع مصرف دارو محو می شوند. اما برخی از عوارض جانبی جدی تر هستند و نیاز به درمان فوری دارند. برای بررسی خطرات و فواید مصرف ایزوترتینوئین با یک متخصص پوست مشورت کنید.

مدت زمان تأثیر داروی ایزوترتینوئین بر درمان جوش ها به دوز شروع مصرف بستگی دارد. به طوری که در بسیاری از موارد جهت کاهش عوارض جانبی، در ابتدا با مصرف دوز کم شروع می شود که معمولاً به مدت ۲ هفته پاسخ نسبی دریافت می کنید و در نهایت ظرف ۴ تا ۶ هفته بهبودی کامل انجام می شود.

منبع: وب سایت healthline.com