چگونه سندروم پیش از قاعدگی را کنترل و درمان کنیم؟

سندروم پیش از قاعدگی (PMS) برای بسیاری از زنان یک اتفاق معمولی است که آن را برای شروع دوره قاعدگی عادی می‌دانند، اما علائم آن بسیار زجرآور است. بیشتر خانم‌ها، قبل از  شروع عادت ماهیانه خود علائم متوسط تا شدیدی را طی یک تا دو هفته در خود مشاهده می‌کنند. این علائم شامل طیف وسیعی از تغییرات جسمی و روحی است که خلق و خوی افراد را تحت تاثیر قرار می‌دهد. احساس نارضایتی و بی‌حوصلگی، تغییرات خلق و خو و همچنین علائم جسمی مانند درد و التهاب در سینه، سردرد و دردهای شکمی از موارد مکرری است که خانم‌ها در روزهای قبل از عادت ماهیانه و در حین عادت ماهیانه از آن صحبت می‌کنند. سوال اینجاست که آیا راهکاری برای پیشگیری یا درمان آن وجود دارد؟ برای پاسخ به این سوال، در ادامه به معرفی این سندروم و همچنین روش‌های پیشگیری، کنترل و درمان آن می‌پردازیم.

سندرم پیش از قاعدگی چیست؟

سندروم پیش از قاعدگی، شرایطی است که بر روی احساسات و سلامت جسمی و روحی یک زن در طی روزهای خاصی از عادت ماهیانه  و به خصوص روزهای قبل از شروع آن، تاثیر می‌گذارد. سندروم پیش از قاعدگی یک بیماری بسیار شایع است. اگر چه دلایل این بیماری، ناشناخته است اما محققان معتقد هستند تغییرات هورمونی و همچنین تغییرات مواد شیمیایی در مغز مانند سروتونین می‌تواند موثر باشد. سطح استروژن و پروژسترون در زمان‌های معینی از ماه افزایش می‌یابد و افزایش این هورمون‌ها می‌تواند باعث نوسانات خلقی، تحریک پذیری و استرس شود. برای بسیاری از زنان، این بیماری بخش اجتناب ناپذیر از سیکل قاعدگی است.

زمان شروع سندروم پیش از قاعدگی

علائم این بیماری، ۵ تا ۱۱ روز قبل از عادت ماهیانه شروع می‌شود و به طور معمول با شروع آن از بین می‌روند.

 علائم سندروم پیش از قاعدگی

لیست علائم سندروم پیش از قاعدگی طولانی است اما نگران نباشید، چون اکثر زنان فقط تعدادی از این علائم را تجربه می‌کنند. علائم این بیماری به دو دسته علائم روحی و علائم جسمی تقسیم می‌شود:

علائم روحی

• حالت‌های افسردگی
• گریه‌های گاه و بی گاه
• عصبانیت، تحریک پذیری و نوسانات خلقی
• تمرکز ضعیف
• تغییر در اشتها
• تغییر در میل جنسی

علائم جسمی

• احساس خستگی
• درد در عضلات و کمر
• درد و التهاب در ناحیه شکم و سینه
• بروز آکنه و یا جوش‌های پوستی
• حساسیت و تحریک پذیری سینه‌ها
• سردرد

 روش‌های پیشگیری و کنترل سندروم پیش از قاعدگی

•  رژیم غذایی متعادل داشته باشید.

توصیه می‌شود در رژیم غذایی خود از سبزیجات و میوه‌های حاوی فیبر و غلات دارای ویتامین B استفاده کنید. ویتامین B تحریک‌پذیری و افسردگی ناشی از سندروم پیش از قاعدگی را کاهش می‌دهد و به تنطیم خلق و خو کمک می‌کند. همچنین مصرف نمک و شکر را به حداقل برسانید و از مصرف غذاهای فراوری شده و غذاهای کنسرو شده بخصوص در هفته قبل از شروع قاعدگی خودداری کنید. صبحانه کامل بخورید. تحقیقات نشان داده است که رژیم غذایی در پیشگیری و کنترل علائم سندروم پیش از قاعدگی بسیار موثر است.

• از غذاهای با کلسیم بالا استفاده کنید.

تحقیقات ثابت کرده است زنانی که از کلسیم و ویتامین D بیشتر استفاده می‌کنند، کمتر دچار علائم سندروم پیش از قاعدگی می‌شوند. سعی کنید به صورت روزانه از شیرکم چرب، پنیر و ماست برای تامین کلسیم بدن استفاده کنید و همچنین با مصرف ماهی و یا مکمل‌های ویتامین D نیاز بدن را برای دریافت این ویتامین برطرف کنید.

• مکمل‌های منیزیم را امتحان کنید.

کمبود منیزیم می‌تواند عوارض زیادی برای زنان ایجاد کند. با مصرف مکمل منیزیم و یا مواد غذایی حاوی منیزیم مانند سبزیجات و آجیل به کاهش علائم سندروم پیش از قاعدگی کمک کنید.

• از روغن گل پامچال استفاده کنید.

روغن گل پامچال باعث کاهش حساسیت، التهاب و تحریک پذیری سینه‌ها در دوران قاعدگی و پیش از قاعدگی می‌شود.

• دم و بازدم داشته باشید.

با انجام تمرینات یوگا، دم و بازدم و حرکات تنفسی صحیح و مدیتیشن، استرس را در خود به حداقل برسانید و آرامش را در دوران قبل از قاعدگی و در حین قاعدگی به خود هدیه کنید.

• ورزش کنید.

ورزش، فعالیت‌های بدنی و در نتیجه تعریق، سموم بدن را خارج می‌کند و باعث می‌شود روحیه‌تان بهبود ‌یابد و روزهای قبل از عادت ماهیانه را به سادگی سپری کنید. علاوه بر این، تحقیقات ثابت کرده است که روزانه ۲۰ تا ۳۰ دقیقه ورزش هوازی در کاهش علائم سندروم پیش از قاعدگی موثر است.

• با دوستان خود وقت بگذرانید.

سعی کنید لحظات بیشتری را با دوستانتان بگذرانید. تفریحات و برنامه‌های جمعی را بیشتر کنید. تعاملات اجتماعی در بهتر شدن خلق و خو بسیار موثر است و باعث می‌شود علائم سندروم قاعدگی را از یاد ببرید.

درمان ‌های دارویی در سندروم پیش از قاعدگی

برای بیشتر زنان، تغییر در سبک زندگی می‌تواند در تسکین علائم سندروم پیش از قاعدگی موثر باشد،  اما بسته به شدت علائم ممکن است پزشک شما یک یا چند دارو برای سندروم قبل از قاعدگی تجویز کند.

داروهایی که معمولا برای درمان این بیماری تجویز می‌شوند عبارتند از:

• داروهای ضد افسردگی

داروهایی ضد افسردگی مانند فلوکسیتین در کاهش علائم مربوط به خلق و خو موثر هستند. داروهای ضد افسردگی معمولا به صورت روزانه مصرف می‌شوند اما برای برخی از زنان مبتلا به سندروم پیش از قاعدگی، ممکن است فقط به دو هفته قبل از شروع دوران قاعدگی محدود شود.

• داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی (NSAID)

داروهایی مانند ایبوپروفن یا ناپروکسین سدیم قبل از شروع قاعدگی و یا در حین دوره قاعدگی می‌توانند درد و التهاب و تحریک‌پذیری در ناحیه سینه‌ها را کاهش دهند.

• داروهای ادرارآور

با اینکه ورزش کردن و محدود کردن مصرف نمک برای کاهش تورم و نفخ توصیه می‌شود اما داروهای ادرارآور هم می‌توانند با خارج کردن مایعات اضافی از کلیه‌ها در کاهش علائم سندروم پیش از قاعدگی کمک شایانی کنند.

• قرص‌های ضد بارداری

داروهای ضدبارداری، تخمک‌گذاری را متوقف می‌کنند و باعث کاهش علائم سندروم پیش از قاعدگی ‌می‌‌شوند.

جمع‌بندی

با به کارگیری روش‌های ذکر شده می‌توانید تا حد زیادی علائم این بیماری را کاهش دهید.

سعی کنید توصیه‌های یاد شده را در سبک زندگی خود جای دهید تا به مرور به عادات مثبت در زندگی شما تبدیل شود و در نتیجه، این دوران به سادگی سپری شود.