زگیل؛ انواع، علل و راه های درمان آن

زگیل‌ یک ضایعه کوچک به حالت برآمدگی‌ روی پوست است که توسط ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد می‌شود. این نوع از ویروس ها موجب افزایش رشد سلول های پوستی شده و پوست را ضخیم و بد شکل می کنند. آن ها می توانند روی پوست تمامی نقاط بدن ایجاد شوند، اما بیشترین شیوع آن ها روی دست ها و پاهاست. انوع مختلفی از آن ها وجود دارد و نوع آن بستگی به این دارد که در کجای بدن ایجاد شده و چه شکلی دارد.

انواع زگیل

به طور کلی پنج نوع عمده زگیل وجود دارد که هر نوع در قسمت های مختلفی از بدن با ظاهری متمایز ایجاد می شوند:

۱)زگیل های رایج

معمولاً روی انگشتان دست و پا رشد می‌کنند، اما می‌توانند در جاهای دیگر  هم ظاهر شوند. آن ها ظاهری سخت، دانه‌دار و بالای گرد دارند و بزرگتر از پوست اطراف هستند.

۲)میخچه کف پا

برخلاف سایر، این نوع از زگیلها در پوست شما رشد می‌کنند، نه در خارج از آن. اگر متوجه شوید که سوراخ کوچکی در کف پایتان است که با پوست سفت شده احاطه شده ، می توانید متوجه شوید که آیا زگیل کف پا دارید یا خیر. این نوع می تواند راه رفتن را برای شما با مشکل همراه سازد.

۳)زگیل های مسطح

معمولا روی صورت، ران ها و یا بازوها رشد می کنند. آنها کوچک و بلافاصله قابل توجه نیستند. زگیلهای مسطح دارای قسمت بالایی صاف هستند، گویی که خراشیده شده اند. آنها می توانند صورتی، قهوه ای و یا کمی زرد باشند.

۴)زگیل های رشته ای

در اطراف دهان یا بینی و گاهی اوقات روی گردن یا زیر چانه، همرنگ پوست شما رشد می کنند. آنها کوچک هستند و به شکل یک فلپ یا برچسب کوچک از پوست هستند.

۵)زگیل تناسلی

این نوع از زگیل ها معمولا از طریق روابط جنسی منتقل می شوند. زگیلهای تناسلی به شکل های مختلفی هستند و حتی اگر قابل مشاهده نباشند، می توانند گسترش یابند. درمان آن ها معمولا زمان بر و تخصصی است و حتما باید به موقع به پزشک مراجعه کرد، چرا که احتمال به سرطان رحم را افزایش می دهد.

عوامل ایجاد زگیل

• خاراندن یا گاز گرفتن
• مکیدن انگشتان
• جویدن ناخن در صورت وجود زگیل در اطراف ناخن
• تراشیدن صورت یا پاها
• در صورتی که پوست دچار جراحت یا زخم شود و با ویروس تماس داشته باشد.
• پوست خیس یا آسیب دیده، مانند بریدگی یا خراش، خطر عفونت را افزایش می دهد. به عنوان مثال، فردی که بر روی پاهای خود بریدگی دارد، با مراجعه به استخرهای عمومی، احتمال ابتلا را افزایش می دهد.
• خطر انتقال در بزرگسالان کم و در کودکان و نوزادان بیشتر است. زیرا سیستم ایمنی بدن آنها هنوز به طور کامل نمی تواند در برابر انواع ویروس های پاپیلومای انسانی دفاع کند.
• افرادی که سیستم ایمنی ضعیف یا سرکوب شده دارند.
• افرادی که با گوشت خام سر و کار دارند مانند قصابی ها، امکان ابتلا به زگیل برای آن ها بیشتر است.

روش های انتقال

از آنجایی که زگیل یک بیماری پوستی مسری است، بنابراین از طریق تماس مستقیم پوستی منتقل می شود. دست کاری، تماس دست آلوده به سایر نقاط بدن و استفاده مشترک از وسایلی مانند حوله از عوامل انتقال  است. به طور کلی ویروس عامل زگیل، در مناطق مرطوب و پوست های آسیب دیده بیشتر فعالیت می کند.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟

• مشاهده زگیل بر روی صورت یا قسمت حساس دیگری از بدن، برای مثال در اندام تناسلی، دهان و داخل بینی
• اگر متوجه خونریزی یا علائم عفونت مانند چرک یا دلمه در اطراف زگیل شوید.
• دردناک بودن
• تغییر رنگ
• درصورت ابتلا به زگیل تناسلی
• دچار ضعف سیستم ایمنی و دیابت هستند.

درمان خانگی

اگرچه زگیل‎ها معمولاً خود به خود از بین می روند، اما حالتی زشت و ناراحت کننده ایجاد می کنند، بنابراین ممکن است بخواهید آنها را در خانه درمان کنید. بسیاری از آن ها به خوبی به درمان های خانگی پاسخ می دهند.

درمان با تکه های حاوی اسید سالیسیلیک

اسید سالیسیلیک برای درمان زگیل در اکثر داروخانه ها بدون نسخه به صورت کرم، ژل و پانسمان دارویی به فروش می رسد و باید هر روز و اغلب به مدت چند هفته استفاده کنید. محافظت از پوست اطراف زگیل قبل از استفاده از این درمان مهم است، زیرا اسید سالیسیلیک ممکن است پوست سالم را از بین ببرد. علاوه بر این، فرد نباید اسید سالیسیلیک را به صورت خود بمالد.

نوار چسب

این درمان شامل پوشاندن زگیل با یک تکه چسب نواری کوچک به مدت چند روز، سپس خیس کردن زگیل و در نهایت مالش آن برای برداشتن پوست مرده است. این روش ممکن است زمان بر باشد.

نکات مربوط به درمان خانگی

• شما می‌توانید زگیل‌ها را به سایر قسمت‌های بدن خود یا دیگران گسترش دهید. اگر برای درمان نیاز دارید که زگیل را با سوهان ناخن یا سنگ پا بمالید، از آن روی هیچ قسمت دیگری از بدن خود استفاده نکنید و به دیگران اجازه استفاده از آن را ندهید.
• اگر دیابت دارید برای درمان زگیل حتماً به پزشک مراجعه کنید. دیابت می تواند باعث از دست دادن حس در پاهای شما شود، بنابراین می توانید به راحتی بدون اینکه متوجه شوید به خود آسیب بزنید.
• برای درمان زگیل های صورت یا سایر قسمت های حساس بدن خود (مانند اندام تناسلی، دهان یا سوراخ های بینی) از درمان خانگی استفاده نکنید.

چگونه پزشک به درمان زگیل کمک می کند؟

اگر زگیل شما به درمان های خانگی به خوبی پاسخ ندهد، پزشک می تواند با این روش ها به شما کمک کند:

کرایوتراپی یا فریز کردن

در این روش پزشک زگیل شما را با نیتروژن مایع منجمد می کند، که ممکن است کمی دردناک و چندین جلسه طول بکشد. فریز کردن باعث ایجاد تاول در زیر و اطراف زگیل شما می شود. این روش در عرض یک هفته آن را از روی پوست جدا می کند.

کانتاردین

کانتاردین نوعی ماده شیمیایی آبی رنگ است که برای درمان زگیل استفاده می شود. کانتاردین باعث می شود در ناحیه زیر زگیل یک تاول کوچک به وجود بیاید و پس از حدود یک هفته این تاول خشک شده و زگیل همراه با پوست روی تاول از روی پوست جدا می شود.

لیزر

پزشک از یک دستگاه لیزر پرقدرت برای تخریب بافت زگیل و برداشتن بقایای آن استفاده می کند.

تزریق آنتی ژن کاندیدا

با تزریق عصاره کاندیدا آلبیکنس (مخمر عفونی)، سیستم ایمنی فرد، عفونت را تشخیص داده و به محل مورد نظر حمله می کند. تزریق آنتی ژن کاندیدا می تواند منجر به حذف کامل زگیل شود، اما اثربخشی درمان می تواند متفاوت باشد.

عمل جراحی

اگر درمان زگیل به روش های دیگر پاسخ ندهد، جراحی در نظر گرفته می‌شود. پزشک شما می تواند آن را با سوزن یا چاقوی جراحی جدا کند و یا با برق بسوزاند.

سایر درمان ها:

اگر زگیل‎ها به درمان های استاندارد پاسخ ندهند، یک متخصص پوست ممکن است گزینه های دیگری را ارائه دهد.

• بلئومایسین یا بلنوکسان (یک داروی ضد سرطان) می تواند به زگیل تزریق شود.
• لایه برداری شیمیایی می تواند به از بین بردن زگیلهای مسطح کمک کند.
• آنتی بیوتیک ها که فقط در صورت عفونت مؤثر هستند.

آیا می توان از ایجاد زگیل پیشگیری کرد؟

• مرتب دست های خود را بشویید، به خصوص اگر با فردی که زگیل دارد در تماس بوده اید.
• از خراشیدن زگیل جلوگیری کنید.
• پس از انجام اقدامات درمانی بر روی زگیل، دستان خود را کامل و به دقت بشویید.
• در صورت وجود زگیل کف پا، سعی کنید همیشه پاهای خود را خشک نگه دارید.
• هنگامی که در رختکن یا محل استحمام عمومی هستید، از دمپایی استفاده کنید.
• به زگیل دیگران دست نزنید.
• از حوله و یا سایر وسایل شخصی دیگران استفاده نکنید.
• کفش یا جوراب را با افراد دیگر به اشتراک نگذارید.
• موها را در مناطقی که زگیل دارند، شانه نکنید، بتراشید و یا موها را نبندید.
• هنگام سوهان زدن یا کوتاه کردن ناخن، از یک ناخن گیر و سوهان یکسان روی ناخن های آلوده و ناخن های سالم استفاده نکنید.

آیا همه زگیلها درمان می شوند؟

اکثر زگیلها بدون درمان از بین می روند. اما زمان ناپدید شدن آن می تواند متفاوت باشد. محل، نوع و قدرت سیستم ایمنی فرد بر مدت زمانی که زگیل طول می کشد تا از بین برود تأثیر می گذارد.

این ممکن است در عرض چند هفته یا چند ماه پس از نمایان شدن زگیل رخ دهد، اما در برخی موارد ممکن است چندین سال طول بکشد. اگر آنها ناپدید نشوند یا اگر باعث ناراحتی هستند، به پزشک مراجعه کنید.

سخن آخر

زگیلها اغلب خطرناک نیستند و نیاز به درمان خاصی ندارند. مگر اینکه دردناک باشند و یا در زیبایی فرد تأثیر بگذارند.

زگیلها می توانند در هر جایی از بدن ظاهر شوند و به صورت توده های سخت شده، تکه های دایره ای مسطح یا برآمده ایجاد شوند.

آنها معمولاً بهبود می یابند و خود به خود ناپدید می شوند، اما ممکن است بزرگتر شده یا باعث ایجاد زگیلهای جدید در خود فرد و یا انتقال آن به سایرین شود. زگیلهای ناحیه تناسلی حتما باید به سرعت تحت درمان قرار گیرند.

بهترین درمان زگیل برای افراد مختلف متفاوت است و بستگی به سن، وضعیت سلامتی و نوع آن دارد.

 

منبع: وب سایت healthline.com و medicalnewstoday.com