سندروم روده تحریک پذیر و مواردی که باید بدانید

سندروم روده تحریک پذیر و مواردی که باید بدانید

سندروم روده تحریک پذیر (IBS) که با نام های کولون تحریک‌پذیر، کولیت مخاطی و کولیت اسپاستیک شناخته می شود، یک بیماری گوارشی بوده که با سایر بیماری های روده ای ارتباطی ندارد و جدا از بیماری التهابی روده است. IBS در برخی موارد روده بزرگ را درگیر و می تواند باعث آسیب روده شود، اما خطر ابتلا به سرطان های دستگاه گوارش را افزایش نمی دهد، ولی همچنان می تواند تأثیر قابل توجهی بر زندگی شما داشته باشد.

این اختلال گوارشی، مزمن (طولانی مدت) است که عمدتاً قبل از سن ۵۰ سالگی ایجاد شده و زنان دو برابر بیشتر از مردان به این عارضه مبتلا می شوند.

علائم سندروم روده تحریک پذیر (IBS) چیست؟

علائم سندروم روده تحریک پذیر (IBS)
علائم سندروم روده تحریک پذیر (IBS)

علائم سندروم روده تحریک پذیر همیشه پایدار نبوده و از فردی به فرد دیگر از نظر شدت و مدت متفاوت است. از علائم اصلی آن می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • گرفتگی شکم
  • درد شکم
  • نفخ و گاز معده
  • یبوست
  • اسهال
  • احساس خالی نشدن روده بزرگ پس از دفع مدفوع
  • تغییر در عادات گوارشی و حرکات روده
  • خروج مخاط از مقعد
  • احساس نیاز ناگهانی و فوری به دستشویی

این علائم اغلب بعد از خوردن غذا بدتر می‌شوند.

ممکن است افراد مبتلا به IBS هم یبوست و هم اسهال را داشته باشند.

معمولاً علائمی مانند نفخ و گاز معده، پس از اجابت مزاج از بین می روند.

با گرفتگی شکم در IBS، حداقل دو مورد از تجربیات زیر را نیز خواهید داشت:

  • کمی تسکین درد بعد از اجابت مزاج
  • تغییر در دفعات دفع مدفوع
  • تغییر در ظاهر مدفوع

از علائم فرعی IBS می توان موارد زیر را نام برد:

  • تکرر ادرار
  • بوی بد دهان
  • سردرد
  • درد مفاصل یا ماهیچه
  • خستگی مداوم
  • در زنان، رابطه جنسی دردناک یا دیسپارونی (به معنای اختلال رابطه جنسی دردناک به صورت مزمن و مکرر)
  • قاعدگی نامنظم

چه مواردی باعث سندروم روده تحریک پذیر (IBS) می شود؟

اگرچه راه های زیادی برای درمان سندروم روده تحریک پذیر وجود دارد، اما هنوز علت دقیق آن ناشناخته است. علل احتمالی آن شامل کولون یا سیستم ایمنی بیش از حد حساس است. فرآیند های فیزیکی درگیر در IBS نیز می تواند متفاوت باشد، اما ممکن است شامل موارد زیر باشد:

  • حرکات کند یا اسپاستیک روده بزرگ که باعث گرفتگی دردناک می شود.
  • سطوح غیر طبیعی سروتونین در روده بزرگ، بر تحرک و حرکات روده تأثیر می گذارد.
  • بیماری سلیاک خفیف که به روده ها آسیب می رساند و باعث علائم IBS می شود.
  • استرس مداوم
  • انقباضات غیر طبیعی عضلات روده
  • داشتن سابقه خانوادگی سندرم روده تحریک پذیر
  • داشتن طبع سرد و بلغمی

تشخیص سندروم روده تحریک پذیر

تشخیص سندروم روده تحریک پذیر
تشخیص سندروم روده تحریک پذیر

پزشک ممکن است بتواند IBS را بر اساس علائم شما تشخیص دهد و موارد زیر را برای تشخیص دقیق تر بپرسد:

  • مشاهده خون در مدفوع
  • کاهش وزن
  • حالت تهوع و استفراغ مکرر
  • درد شکم، به‌خصوص اگر مربوط به اجابت مزاج نباشد یا در شب رخ دهد.
  • اسهالی که مداوم است یا شما را از خواب بیدار می‌کند.

همچنین ممکن است یک یا چند مورد از مراحل زیر را برای رد سایر بیماری‌ها مانند بیماری التهابی روده (IBD) انجام دهد:

  • برای بررسی هرگونه آلرژی غذایی، ممکن است از شما درباره نوع رژیم غذایی خاصی که گرفته اید یا برخی از گروه های غذایی که برای مدتی حذف کرده اید، بپرسد.
  • اگر اسهال مزمن دارید، ممکن است مدفوع شما را برای رد عفونت، طبق آزمایش مدفوع بررسی کند.
  • برای بررسی کم خونی مربوط به کمبود آهن، از شما بخواهد که آزمایش خون انجام دهید.
  • کولونوسکوپی انجام دهد. کولونوسکوپی معمولاً تنها در صورتی انجام می‌شود که پزشک مشکوک باشد که علائم شما ناشی از کولیت، بیماری التهابی روده (بیماری کرون) یا سرطان است.

انواع سندروم روده تحریک پذیر

سندرم روده تحریک پذیر را می‌توان براساس علائم و شدت آن‌ها به پنج دسته زیر دسته‌بندی کرد:

IBS-C

IBS  با یبوست یا IBS-C یکی از رایج ترین انواع IBS است. این نوع، به طور کلی اجابت مزاج کمتری دارد و همچنین می تواند باعث درد شکمی شود که همراه با گاز و نفخ معده است.

IBS-D

IBS-D  با نام IBS همراه با اسهال نیز شناخته می شود. این نوعIBS ، باعث مشکلات معکوس با IBS-C  ، می شود. در این نوع، بیش از یک چهارم مدفوع شما در روزهای حرکت غیرطبیعی روده شل است، در حالی که کمتر از یک چهارم مدفوع سفت و توده ای است و دارای گاز بیش از حد می باشد

اگر مبتلا به IBS-D هستید، ممکن است درد شکم، همراه با اصرارهای مکرر برای اجابت مزاج را نیز احساس کنید.

IBS-M  یا IBS-A

برخی افراد نوع دیگری به نام IBS با عادات روده مختلط یا IBS-M دارند.  IBS-M گاهی اوقات IBS  با یبوست و اسهال متناوب نیز نامیده می شود. اگر این شکل از IBS را دارید، مدفوع شما در روزهای اجابت مزاج غیرطبیعی، سفت و آبکی خواهد بود.

IBS پس از عفونی

IBS پس از عفونی (PI) به علائمی اشاره دارد که پس از ابتلا به عفونت های دستگاه گوارش در معده و روده رخ می دهد. پس از عفونت، ممکن است همچنان التهاب مزمن، همراه با مشکلات فلور روده و نفوذپذیری روده را داشته باشید. اسهال بارزترین علامت IBS-PI است و ممکن است با استفراغ نیز همراه باشد.

تخمین زده می شود که ۱۰ درصد از افراد دارای IBS به این نوع IBS-PI مبتلا خواهند شد. حدود نیمی از افراد ممکن است در نهایت بهبود یابند، اما ممکن است سال‌ها طول بکشد تا التهابات زمینه‌ای که باعث علائم IBS شده، درمان شود.

IBS پس از دیورتیکولیت

اگر دیورتیکولیت داشته اید، ممکن است در خطر ابتلا به IBS باشید. دیورتیکولیت زمانی اتفاق می‌افتد که کیسه ‌های کوچکی که قسمت پایینی روده بزرگ را پوشانده‌اند به نام دیورتیکولا، عفونی یا ملتهب ‌شوند. این بیماری به خودی خود باعث حالت تهوع، درد شکم و تب همراه با یبوست می شود.

درمان سندروم روده تحریک پذیر (IBS)

هیچ درمانی برای IBS وجود ندارد، بلکه درمان با هدف تسکین علائم است. در ابتدا، ممکن است پزشک از شما بخواهد که تغییرات خاصی در سبک زندگی خود ایجاد کنید و سپس مکمل های حاوی فیبر یا ملین برای رفع یبوست، داروهای ضد اسهال، داروهایی برای تسکین اسپاسم دردناک روده و داروهای ضد افسردگی و استرس تجویز کند.

درمان های خانگی برای سندروم روده تحریک پذیر (IBS)

درمان های خانگی برای سندروم روده تحریک پذیر
درمان های خانگی برای سندروم روده تحریک پذیر

برخی از درمان های خانگی یا تغییرات سبک زندگی، ممکن است به کاهش علائم IBS شما بدون استفاده از دارو کمک کند. نمونه هایی از این تغییرات سبک زندگی عبارتند از:

  • انجام تمرینات بدنی منظم
  • کاهش مصرف نوشیدنی های کافئین دار که روده ها را تحریک می کنند.
  • خوردن وعده های غذایی کوچکتر
  • به حداقل رساندن استرس
  • مصرف پروبیوتیک ها برای کمک به تسکین گاز و نفخ معده
  • اجتناب از غذاهای سرخ شده یا تند
  • مدیریت مصرف فیبر غذایی
  • استفاده از دمنوش گیاهان دارویی مانند بابونه، زیره و آویشن
  • عدم مصرف چای و میوه بلافاصله بعد از خوردن غذا
  • مصرف حداقل لبنیات و مواد غذایی نفاخ
  • افزودن ادویه ها و گیاهانی مانند زنجبیل، نعناع فلفلی و بابونه به رژیم غذایی

مدیریت رژیم غذایی زمانی که مبتلا به IBS هستید، ممکن است کمی زمان بیشتری را صرف کند، اما اغلب ارزش تلاش را دارد.

آیا سندروم روده تحریک پذیر موجب کاهش وزن می شود؟

IBS بر وزن افراد مبتلا به این بیماری تأثیری نمی گذارد. با این حال، اگر به اندازه کافی برای جلوگیری از علائم سندروم روده تحریک پذیر، غذا نخورید، به طور بالقوه می تواند منجر به کاهش وزن شود. اگر اسهال مکرر یکی از علائم شما باشد، ممکن است بدن شما تمام مواد مغذی را از غذایی که می خورید دریافت نکند، در نتیجه ممکن است وزن شما کاهش یابد.

در آخر

علائم آزار دهنده سندرم روده تحریک پذیر در طول زمان تغییر می‌کنند و زمانی بهبود می‌یابند که بیمار مسلط به نحوه مدیریت این بیماری شده باشد. خوشبختانه درصد کمی از بیماران علائم و نشانه‌ های شدید دارند و باید اقدام به دارودرمانی و روان‌درمانی تحت نظر پزشک کنند.

اغلب بیماران می‌توانند علائم خود را با کنترل رژیم غذایی، سبک زندگی و استرس تسکین دهند.

با توجه به اینکه این بیماری مزمن می‌تواند باعث اختلال در زندگی روزانه شما شود، پیشنهاد می‌کنیم در اولین فرصت با پزشک متخصص گوارش مشورت کنید.

در صورتی که با علائمی مانند کاهش وزن، خونریزی مقعدی یا اختلال در بلع روبه رو شدید، مهم است که به پزشک خود مراجعه کنید. این علائم می تواند نشان دهنده ی وضعیت جدی تری باشد.

 

منبع: وب سایت healthline.com

امتیاز 0.00 از 0 رای

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

×

پشتیبانی آنلاین

به وطن دراگ خوش آمدید برای ارتباط با ما روی پشتیبانی کلیک کنید.

× چگونه می‌توانم به شما کمک کنم؟