تربیت جنسی کودکان یکی از پیچیدهترین و مهمترین ابعاد تعلیم و تربیت است که در چگونگی شکلگیری شخصیت انسان نقش مهمی داشته و بر افکار، عواطف و رفتارهای وی تأثیرگذار است. اما منظور از تربیت جنسی چیست؟ آیا منظور از تربیت جنسی، مخفی کردن اطلاعات جنسی از کودک تا زمان بلوغ است یا دادن یک سری اطلاعات غلط به کودک؟ یا به اشتراک گذاشتن مسائل جنسی و پاسخ به سوالات جنسی کودک بدون حد و مرز و بدون در نظر گرفتن خطوط قرمز؟
منظور از تربیت جنسی چیست؟
منظور از تربیت جنسی، آموزش آمیزش جنسی، بچه دار شدن، ازدواج، بارداری و… نیست، بلکه کلیه مسائل و مباحث مربوط به جنس و جنسیت، آموزش مسائل مربوط به بلوغ (تحولهای فیزیولوژی و روانی)، آموزش عفت و اخلاق، کنترل و تعدیل غریزه جنسی و… را شامل میشود.
منظوراز تربیت جنسی ،ارائه اطلاعات ضروری روانشناختی، جسمانی ،اجتماعی و… درباره مسائل جنسی مربوط به کودک و نیز ارائه اطلاعات و آگاهیهایی به کودک در زمینه آشنایی بیشتر با خصوصیات جنس مخالف و هم چنین استفاده از تجارب بزرگسالان در خلال ارتباط با افراد کم سن و سال است.
بنابراین میتوان گفت تربیت جنسی نقش موثری در شکلگیری شخصیت فرد دارد که پایه های این تربیت در کودکی و از دل خانواده شروع و در نوجوانی ، جوانی و آموزش در مدارس ادامه پیدا می کند. پس به سوالات کودکان بیشتر از آنچه که نمود دارد باید اهمیت داد و نباید سوالات را سطحی نگاه کرد.
اکثر سوالاتی که کودکان میپرسند فقط جنبه کنجکاوی دارد و اگر والدین آموزش دیده باشند میتوانند با برخورد درست و جواب صحیح کودک خود را قانع کنند و این امر از کنجکاوی بیشتر کودک و یا مراجعه به دیگران برای یافتن جواب سوال خود جلوگیری میکند. والدین با جواب دادن به سوالات جنسی کودک خود متناسب با سن او، میتوانند به پرورش احساسات سالم کودک کمک کنند.
برخورد والدین با سوالات جنسی کودکان
کودکان از سن سه سالگی در مورد مسائل جنسی کنجکاو میشوند و پرسشهای کودکان در این زمینه امری کاملا عادی و طبیعی است. در این سن کودک در مورد اندام تناسلی خود کنجکاو شده و برخورد صحیح پدر و مادر میتواند نقش موثری در پیشگری از کودک آزاری داشته باشد.
این سوالات ممکن است در هر کودکی متفاوت باشد. در واقع میتوان گفت محیط اطراف مانند همبازیهای کودک ، دوستان همسن او و اتفاقاتی همچون بارداری مادر ، یا به دنیا آمدن نوزاد در خانواده و جلب توجه همه نسبت به او، در نوع و شکوفایی این سوالات تاثیر دارد.
برخی از والدین در جواب سوالات فرزند خود جواب های نادرست و غیرعلمی میدهند. به عنوان مثال در جواب سوال: «بچهها چگونه به دنیا میآیند؟» برخی جواب هایی مانند: «خدا از آسمان این بچه را برای ما فرستاده یا از بیمارستان بچه را خریدیم!» به کودک میدهند. کودک متوجه میشود که اینها جواب سوالات او نیستند و می خواهند او را فریب دهند.
برخی جواب های سرکوب گرانه مانند: « این چه سوالی است؟ این حرفها به تو نیامده!؛ بزرگ میشوی و خودت می فهمی» کودک را ساکت میکند اما عواقب نامطلوبی را هم در پی دارد. کودک برای پیدا کردن جواب سوال به افراد دیگری متوسل شده و این امکان بوجود میآید که کودک اطلاعات نادرست یا بیش از حد اضافهای را دریافت کند که امکان انحرافات و آزار جنسی را در برخواهد داشت.
بنابراین باید در سطح درک کودک جواب قانع کنندهای به او داده شود. ویلیام آلفسون معتقد است اگر والدین فرزند خود را تا حد لزوم از امور جنسی آگاه کنند، کودک برای به دست آوردن اطلاعات هیجان خارقالعادهای از خود نشان نمیدهد و زندگی را در گرو غریزه جنسی نمیگذارد.
اندام تناسلی کودک خود را عیب ننامیم!
بسیاری از کودکان در سنین پایین در مورد اندامهای جنسی خود و نحوه به دنیا آمدن بچه کنجکاوی میکنند. اگر در این سن با تدبیر کامل جواب فرزندان داده شود هنگامی که فرزندان به بلوغ میرسند، والدین در مقابل پرسش این سوالات گرفتار شرمندگی بیهوده نمیشوند.
اگر کودک در مورد اندام تناسلی خود سوالی داشت به جای القا کردن احساس گناه به بچه یا حرف نزدن در مورد آن، میتوان با مهربانی برای او توضیح داد که این قسمت جز حریم خصوصی تو میباشد و هیچ کس حق ندارد به آن دست بزند.
گذاشتن اسامی مستعار بر روی اندام تناسلی کودکان و به کار بردن آن در جمع و لبخند اطرافیان، احساس حقارت به کودک میدهد و همین موجب میشود در صورتی که کودک مورد آزار جنسی و کودک آزاری قرار گیرد از بیان آن خجالتزده شود.
گفتن نام صحیح اندام تناسلی برای کودکان موجب شده تا او مانند بقیه اعضای بدن به آنها نگاه کند و نسبت به مشکلات خود در این رابطه احساس شرم نکند و در نتیجه کانال امنی بین فرزند و والدین بوجود میآید و در صورتی که کودک دچار مشکل شود به خانواده که بهترین پناهگاه اوست پناه خواهد برد.
پیامدها
این دسته از کودکان که در کودکی جوابهای درستی دریافت کردهاند، در دوران بلوغ ، بزرگسالی و زمانی که اطلاعات بیشتری مربوط به مسائل خود دریافت میکنند متعجب نمیشوند و مطالبی که به آنها گفته شده همانند تشریح رنگ برای نابینا بوده است.
نکاتی در مورد پاسخ دادن به سوالات جنسی کودکان
همانطور که گفتیم داشتن تدبیر و درایت کامل برای پاسخ دادن به سوالات کودکان بسیار مهم است.
رعایت نکات زیر موجب میشود در پاسخ دادن به کودکان موفقتر عمل کنیم:
- در پاسخگویی به سوالات جنسی کودکان باید صراحت و شفافیت تا حدی باشد که ابهامهای ذهنی کودکان رفع شود و یا این که بهتر است از دادن توضیحات اضافی در این نوع سوالها بپرهیزید، ولی اگر جواب در حد ممکن برای کودک قانع کننده نباشد باعث شده این سوال را همچنان در ذهن خود نگه دارد و به منابع نامطمئن برای یافتن جواب خود مراجعه کند.
- پاسخها نباید به هیچ وجه تحریک کننده باشد.
- در مواردی که یکی از والدین توانایی پاسخگویی بهتری دارد، پاسخگویی به سوالات کودک را برعهده بگیرد.
- در پاسخگویی باید حجب و حیا رعایت شود و جواب نباید به گونهای باشد که پرده دری شود.
- از برخورد هیجانی و یا نفرت انگیز با کودک پرهیز شود. برخی از والدین به دلیل عدم آمادگی، هنگام بیان چنین سوالاتی هیجانزده یا عصبانی میشوند و یا میخندند.این واکنشها کنجکاوی کودک را بیشتر میکند چرا که باعث میشود فکر کند وارد یک منطقه ممنوعه شده و تا آنجا که میتواند بیشتر کنجکاوی میکند. زمانی که واکنش شما عادی باشد برای کودک این تصور پیش میآید که این سوال مانند بقیه سوالهاست و کنجکاوی بیشتری نمیکند.
- در پاسخ دادن، به رشد سنی کودک و سطح فهم کودک باید توجه کرد. مسلما جوابی که به یک کودک ۳ ساله داده میشود باید با پاسخی که به کودک ۱۰ ساله داده میشود متفاوت باشد.
امتیاز 0.00 از 0 رای
با دیگران به اشتراک بگذارید تا امتیاز بگیرید!